IPC 1860 પ્રકરણ ~ 2 : સામાન્ય સ્પષ્ટીકરણ

પ્રકરણ ~ 2 : સામાન્ય સ્પષ્ટીકરણ - વ્યાખ્યાઓ (કલમ 6 થી 52 A)

*👉🏻Part-1 કલમ-6 થી 30👇🏻*

*●કલમ - 6* અધિનિયમની વ્યાખ્યાઓ અપવાદોને આધીન છે એમ સમજવું.

✔️આ અધિનિયમમાં 7 વર્ષથી ઓછી વ્યનું બાળક એવા ગુના કરી શકતું નથી એમ દર્શાવતી નથી પરંતુ 7 વર્ષથી ઓછી વયના બાળકે કરેલું કોઈપણ કૃત્ય ગુનો ગણાશે નહીં એવા સામાન્ય અપવાદને ધ્યાને રાખી વ્યાખ્યા સમજવી પડે છે.●

કલમ - 7* એકવાર સમજૂતી આપેલા શબ્દપ્રયોગનો ભાવ

*●કલમ - 8* જાતિ 

✔️'તે' અને તેના સાધિત રૂપો નર (પુરુષ) કે નારી (સ્ત્રી) માટે વપરાય છે.

✔️આપણે પુરુષ માટે તે અને સ્ત્રી માટે તેણીનો ઉપયોગ કરીએ પરંતુ અહીં 'તે'માં તેણીનો પણ સમાવેશ થઈ જાય છે.

*●કલમ - 9* : વચન

*●કલમ - 10* : પુરુષ, સ્ત્રી

*●કલમ - 11* :- વ્યક્તિ 

✔️વ્યક્તિ શબ્દમાં કોઈ કંપની, એસોસિએશન કે વ્યક્તિના મંડળનો પણ સમાવેશ થાય.

✔️કૃત્રિમ અથવા ન્યાયિક અથવા વૈધિક પણ સમાવિષ્ટ

✔️મૂર્તિ વૈધિક વ્યક્તિ છે, તે મિલકત ધારણ કરી શકે.

✔️મ્યુનિસિપાલિટી એક વ્યક્તિ છે.

✔️પૂરેપૂરી રીતે વિકસિત થયેલું ગર્ભમાંનું બાળક કે તેનું અલગ વ્યક્તિત્વ હોય તે પણ વ્યક્તિ છે.

✔️ભાગીદારી પેઢીને વ્યક્તિ ગણી શકાય નહીં (ગુના માટે જવાબદાર ન ઠેરવાય)

✔️માત્ર દંડ કરી શકાય તેવા ગુના માટે ફોજદારી થાય.

✔️માત્ર શિક્ષા સ્વરૂપે કેદ હોય તો કંપની સામે ફરિયાદ થઈ શકે નહીં.

*●કલમ - 12* : લોકો (પબ્લિક)

✔️શબ્દમાં લોકોના કોઈ વર્ગ અથવા કોઈ કોમનો સમાવેશ થાય.

*●કલમ - 13* રાણીની વ્યાખ્યા (એ.ઓ.1950થી રદ)

*●કલમ - 14* સરકારી નોકર

✔️સરકારના અધિકારથી ભારતમાં નોકરી ચાલુ રાખવામાં આવેલા, નિમેલા કે નોકરીમાં રાખેલા કોઈપણ અધિકારી અથવા નોકરનો નિર્દેશ કરે છે.

*●કલમ - 15* : (બ્રિટિશ ઇન્ડિયાની વ્યાખ્યા) રદ

*●કલમ - 16* : (ભારત સરકારની વ્યાખ્યા) રદ

*●કલમ - 17* : સરકાર 

✔️કેન્દ્ર સરકાર અને કોઈ રાજ્ય સરકારને દર્શાવે

*●કલમ - 18* : ભારત

✔️ભારત એટલે જમ્મુ કાશ્મીર સિવાયનું ભારતનું રાજ્યક્ષેત્ર. (નોંધ :- તાજેતરમાં બંધારણની કલમ - 370 રદ થતાં હવે આ કલમમાં ભારત એટલે જમ્મુ કાશ્મીર સહિતનું ભારતનું રાજ્યક્ષેત્ર ગણાશે.

*●કલમ - 19* : ન્યાયાધીશ 

✔️1859થી કોઈ દાવામાં હકુમત ભોગવતા કલેક્ટર ન્યાયાધીશ છે.

✔️કોઈ તહોમત અંગે હકુમત ભોગવતા મેજિસ્ટ્રેટ ન્યાયાધીશ છે.

✔️મદ્રાસ અધિનિયમ, 1816માં પંચાયતને દાવા ચલાવી નિર્ણય કરવાની સત્તા છે, તે ન્યાયાધીશ છે.

✔️અન્ય ન્યાયાલયમાં કેસ કમિટ કરવાની સત્તા હોય તે મેજિસ્ટ્રેટ ન્યાયાધીશ નથી.

*●કલમ - 20* : કોર્ટ (અદાલત)

✔️મદ્રાસ કોડ, 1816 હેઠળ પંચાયત ન્યાયાલય છે.કારણ કે તે દાવાઓ ચલાવી તેનો ફેંસલો (નિર્ણય) આપે છે.

 *●કલમ - 21* : રાજ્ય સેવક  

✔️ભારતીય ભૂમિદળ, નૌકાદળ, હવાઇદળના દરેક કમિશન ધરાવતા અધિકારી

✔️ન્યાય નિર્ણય કરવાનું કાર્ય કરતાં દરેક ન્યાયાધીશ

✔️ન્યાયાલયે ખાસ અધિકાર આપેલો હોય તે દરેક વ્યક્તિ

✔️દરેક જ્યૂરી સભ્ય, મૂલ્યાંકન કરનાર અથવા પંચાયતના સભ્ય

✔️કોઈ નિર્ણય કરવા જાહેર અધિકારીએ મોકલેલ લવાદ કે અન્ય વ્યક્તિ

✔️કોઈને અટકાયતમાં રાખવાની સત્તા ધરાવતો દરેક વ્યક્તિ

✔️ગુનો અટકાવે, માહિતી આપે, ગુનેગારોને ઇન્સાફ માટે લાવનાર, જાહેર આરોગ્ય કે સલામતીનું રક્ષણ કરતો દરેક અધિકારી

✔️સરકારના નાણાકીય હિતોની જાળવણી કરતો દરેક અધિકારી

✔️ગામ, શહેર કે જિલ્લામાં સમાન બિનસાંપ્રદાયિક હેતુ માટે કોઈ વેરો નાખવાની સત્તા ધરાવતો અધિકારી, લોકોના હકો નિશ્ચિત કરવા દસ્તાવેજ કરવાની કે પ્રમાણિત કરવાની સત્તા ધરાવતો દરેક વ્યક્તિ

✔️મતદાર યાદી તૈયાર, જાહેર કે જાળવણી કરવાની કે સુધારવાની અથવા ચૂંટણી કાર્યમાં સંચાલન કે જવાબદારી સોપાઈ હોય તે દરેક વ્યક્તિ

✔️સરકાર કોઈ કાર્ય માટે ફી કે કમિશન ચૂકવતી હોય તે દરેક વ્યક્તિ

*●કલમ - 22* : જંગમ મિલકત

✔️જમીન અને જમીન સાથે જોડાયેલી વસ્તુઓ તથા જમીન સાથે કાયમ જકડાયેલી વસ્તુઓ સિવાયની દરેક પ્રકારની મૂર્ત મિલકતનો સમાવેશ થાય.

*●કલમ - 23* : ગેરકાયદે લાભ

*●કલમ - 24* : બદદાનતથી 

✔️જો ક નામનો વ્યક્તિ ખ ને ગેરકાયદે લાભ કરાવવાના હેતુ સાથે અને ગ ને ગેરકાયદે નુકસાન કરવાના હેતુથી કઈ કૃત્ય કરે તો ક એ બદદાનતથી કર્યું કહેવાય.

*●કલમ -25* : કપટપૂર્વક

✔️કોઈ વ્યક્તિ કપટ કરવાના ઈરાદાથી કોઈ કૃત્ય કરે તો તેણે તે કૃત્ય કપટપૂર્વક કર્યું કહેવાય, અન્યથા નહીં.

*●કલમ - 26* : માનવાને કારણ

✔️કોઈ વ્યક્તિને કોઈ વાત માનવાનું પૂરતું કારણ હોય તો તે વાત માનવાને કારણ છે એમ કહેવાય, અન્યથા નહીં. 

*●કલમ - 27* : પત્ની, કારકુન કે નોકરના કબજામાંની મિલકત 

✔️કોઈ મિલકત કોઈ વ્યક્તિ થકી તેની પત્ની, કારકુન કે નોકરના કબજામાં હોય તો તે મિલકત તે વ્યક્તિના કબજામાં કહેવાય.

✔️કારકુન કે નોકર હંગામી ધોરણે અમુક પ્રસંગ પૂરતી નોકરીમાં રાખેલ વ્યક્તિ છે.આ કલમ મુજબ તે કારકુન કે નોકર કહેવાય. 

*●કલમ - 28* : ખોટી બનાવટ કરવા અંગે

✔️છેતરપિંડીના ઈરાદાથી કોઈ વ્યક્તિ એક વસ્તુને બીજી વસ્તુ સાથે મળતી આવે તેવ